.png)
Günümüzde akıllı saatler ve fitness takip cihazları, sağlıklı yaşam alışkanlıklarını izlemekten günlük görevleri kolaylaştırmaya kadar pek çok alanda hayatımızın ayrılmaz bir parçası haline geldi. Ancak bu cihazların sunduğu faydaların yanı sıra, gözden kaçan bir tehlike de mevcut: bilekliklerde bulunan "sonsuz kimyasallar" olarak bilinen perfloroalkil ve polifloroalkil maddeler (PFAS).
PFAS Nedir ve Neden Tehlikeli?
PFAS, çevrede yüzlerce hatta binlerce yıl kalabilen, dayanıklılığı ve su itici özellikleriyle bilinen bir kimyasal sınıfıdır. Bu kimyasallar; su geçirmez giysilerden yapışmaz tavalara, leke tutmayan yatak takımlarından spor bilekliklere kadar pek çok üründe bulunur. Ancak bu dayanıklılık, aynı zamanda PFAS'ın insan sağlığı ve çevre üzerindeki olumsuz etkilerini artırmaktadır.
PFAS, kanser, bağışıklık sistemi sorunları ve hormonal bozukluklarla ilişkilendirilmiştir.
Notre Dame Üniversitesi tarafından yapılan bir araştırma, özellikle pahalı akıllı saat ve fitness takip cihazlarının bilekliklerinde kullanılan floroelastomerler adlı malzemelerde yüksek miktarda PFAS tespit etti. Bu bileşikler, uzun süreli kullanımda kullanıcıların cildine geçerek sağlık risklerini artırabilir.
Araştırmanın Bulguları
Notre Dame Üniversitesi araştırmacıları, farklı markalardan ve fiyat aralıklarından 22 bilekliği analiz etti. Bulgular şunları ortaya koydu:
Daha pahalı bilekliklerde daha yüksek PFAS oranları bulundu.
En yaygın kimyasal PFHxA idi ve bazı bilekliklerde milyarda 16.000 parçayı aşan konsantrasyonlar tespit edildi.
PFAS içeren bilekliklerin, cilt yağı ve terle uzun süre temas ettiğinde bu kimyasalları cilde saldığı görüldü.
Araştırmanın baş yazarı Alyssa Wicks, silikon malzemeden yapılmış bilekliklerin daha güvenli bir alternatif olduğunu belirtti ve tüketicilerin ürün açıklamalarını dikkatlice okumasını önerdi.
Cilt Yoluyla Maruziyet ve Sağlık Riskleri
PFAS’ın insan derisine ne kadar kolay geçtiği henüz tam olarak bilinmese de, son araştırmalar bu kimyasalların cilt yoluyla emilebileceğini göstermektedir. Özellikle PFHxA’nın yüksek konsantrasyonları, daha geniş çaplı maruziyet çalışmalarına olan ihtiyacı ortaya koyuyor.
Notre Dame Üniversitesi’nden Profesör Graham Peaslee, “Bu tür kalıcı kimyasalların ciltle uzun süre temas eden ürünlerde bulunması ciddi bir halk sağlığı sorunu teşkil ediyor” diyerek bu konuda daha fazla bilinçlenmenin önemini vurguladı.
Tüketicilere Öneriler
Araştırmacılar, özellikle şu noktalara dikkat edilmesini öneriyor:
Silikon bazlı bileklikler tercih edin.
Floroelastomer içerdiği belirtilen ürünlerden kaçının.
Fiyatı yüksek olan ürünlerin her zaman daha güvenli olduğu yanılgısına düşmeyin.
Ürün açıklamalarını dikkatlice okuyun ve kimyasal içerikleri araştırın.
Akıllı saatler ve fitness takip cihazları hayatı kolaylaştıran ve sağlıklı yaşamı destekleyen teknolojik araçlar olsa da, bu cihazların içerdiği kimyasallar uzun vadeli sağlık sorunlarına yol açabilir. Tüketicilerin bu tür ürünleri seçerken kimyasal içerikleri hakkında bilinçli kararlar vermesi, hem kendilerinin hem de çevrenin korunması için kritik öneme sahiptir.
Comments