Fosil Yakıtların Yıkıcı Etkisi: 2024’te Küresel Emisyonlar Rekor Kırdı

Küresel karbon emisyonlarının artışı, iklim krizini derinleştirirken tüm dünyayı etkileyen yıkıcı sonuçlarla karşı karşıyayız. Her yıl yükselen emisyonlar, Paris Anlaşması hedeflerinden bizi daha da uzaklaştırıyor ve COP29 gibi önemli platformlarda, liderlerin bu krize karşı ne kadar güçlü bir duruş sergileyeceği merakla bekleniyor. 2024 yılına ait Küresel Karbon Bütçesi raporu, bu sürecin ulaştığı kritik noktayı gözler önüne seriyor.

Küresel Karbon Emisyonları Rekor Kırdı

2024 Küresel Karbon Bütçesi raporuna göre, dünyadaki toplam karbon emisyonları rekor seviyelere ulaşmış durumda. Fosil yakıtlardan kaynaklanan emisyonların 37,4 milyar tona ulaşacağı öngörülüyor. Rapor, bu artışın yüzde 0,8 olduğunu ve fosil yakıtların yakılmasının küresel ısınmaya katkısının giderek daha tehlikeli bir seviyeye çıktığını vurguluyor. Exeter Üniversitesi'nden Profesör Pierre Friedlingstein, Paris Anlaşması'nın hedeflerine ulaşmak için zamanın tükenmekte olduğunu belirterek, dünya liderlerini harekete geçmeye çağırdı.

Arazi Kullanım Değişikliklerinden Kaynaklanan Emisyonlar

Bu yıl, yalnızca fosil yakıtlar değil, aynı zamanda arazi kullanım değişikliklerinden kaynaklanan karbon salınımında da bir artış öngörülüyor. Ormansızlaşma, yangınlar ve orman bozulması, özellikle kuraklık koşulları nedeniyle emisyonları daha da kötüleştiriyor. Kanada’da 2023 yılında gerçekleşen ve devam eden yoğun yangın sezonu, Brezilya’daki kuraklıklar gibi faktörler bu artışın temel nedenleri arasında gösteriliyor.

Yenilenebilir Enerji ve Elektrikli Araçlar Umut Veriyor

Doğu Anglia Üniversitesi'nden Prof. Corinne Le Quéré, yenilenebilir enerji kaynakları ve elektrikli araçların yaygınlaşmasının umut verici olduğunu ifade etti. Le Quéré’ye göre, bu teknolojiler fosil yakıtlardan bağımsız bir gelecek için önemli bir adım olarak kabul ediliyor. Özellikle Avrupa Birliği ve ABD gibi bölgelerde emisyonlarda azalmalar gözlenirken, Hindistan gibi hızla büyüyen ekonomilerde emisyon artışı devam ediyor. Ancak, bu teknolojiler ne kadar hızlı yaygınlaşsa da, küresel emisyonları düşürmek için yeterli olmayabilir.

Ülke Bazında Emisyon Dağılımı

2024 yılı verilerine göre; ABD, dünya emisyonlarının yüzde 13’ünü oluşturuyor ve bu oranın yüzde 0,6 oranında azalması bekleniyor. Avrupa Birliği'nin emisyonlarının yüzde 3,8 azalması öngörülürken, Hindistan’ın emisyonlarının yüzde 4,6 artması bekleniyor. Bu farklı eğilimler, ülkelerin büyüme hızları ve enerji politikalarındaki değişimlerle ilişkilendiriliyor.

Karbon Giderimi ve Teknolojik İhtiyaçlar

Günümüzde karbon giderimi konusunda önemli teknolojiler geliştirilmiş olsa da, bu teknolojilerle giderilen karbon miktarı, fosil yakıtlardan salınan karbonun milyonda birini oluşturuyor. Karasal ve okyanus tabanlı karbon tutucular ise 2024’te toplam karbon gideriminin yarısını sağlayarak önemli bir rol oynamaya devam ediyor. Ancak, bu çözümler tek başına yeterli değil. Bilim insanları, daha geniş ölçekte karbon giderimi ve yenilikçi teknolojiler konusunda daha fazla yatırım yapılması gerektiğini vurguluyor.

Kolektif Eylem ve İklim Liderliği

İklim krizine karşı mücadelede, ülkelerin karbon emisyonlarını azaltmak için kolektif bir eylem planına ihtiyaç duyduğu ortada. COP29, dünya liderlerine fosil yakıtlardan bağımsız bir gelecek için ortak kararlar alma fırsatı sunuyor. Küresel emisyonları net sıfıra indirene kadar, dünya sıcaklıkları artmaya devam edecek ve doğal yaşam, insan sağlığı ve ekosistemler daha da ciddi tehditlerle karşı karşıya kalacak. İklim krizi ile başa çıkmak, yalnızca teknoloji ile değil, aynı zamanda toplumsal ve politik bir dönüşümle mümkün.