
İklim değişikliğinin etkileri her geçen gün daha da belirginleşirken, küresel karbon emisyonlarının kaynağı ve sorumluları da mercek altına alınıyor. Son yapılan bir analiz, dünya iklimini etkileyen karbon emisyonlarının yarısının sadece 36 şirketin ürettiği fosil yakıtlardan kaynaklandığını ortaya koydu. Bu çarpıcı sonuç, fosil yakıt şirketlerinin iklim krizi karşısındaki rolünü ve hesap verme sorumluluğunu bir kez daha tartışmaya açtı.
Carbon Majors Raporu: Küresel Emisyonların Kaynağına Işık Tutuyor
Carbon Majors raporunu hazırlayan InfluenceMap düşünce kuruluşu, 2023 verilerine dayanarak, 36 büyük fosil yakıt şirketinin, 20 milyar tondan fazla CO2 emisyonuna yol açan kömür, petrol ve gaz ürettiğini belirtiyor. Rapora göre, Suudi Aramco, Coal India, ExxonMobil, Shell ve çok sayıda Çinli şirket, küresel emisyonların en büyük kaynakları arasında yer alıyor.
Raporda yer alan verilere göre, Suudi Aramco bir ülke olsaydı Çin, ABD ve Hindistan'ın ardından dünyanın dördüncü büyük kirleticisi olurdu. ExxonMobil ise dünyanın dokuzuncu büyük kirleticisi olan Almanya ile hemen hemen aynı miktarda emisyondan sorumlu. Bu veriler, şirketlerin küresel ısınmaya olan etkisinin boyutunu gözler önüne seriyor.
Emisyonlar Azalmıyor, Aksine Artıyor
Küresel sıcaklık artışını uluslararası olarak kabul edilen hedef olan 1,5C ile sınırlama şansının yüksek olması için küresel emisyonların 2030 yılına kadar %45 oranında düşmesi gerekiyor. Ancak, emisyonlar hala artmaya devam ediyor ve gezegen genelinde hayatları ve geçim kaynaklarını tehdit eden aşırı hava koşullarını daha da kötüleştiriyor.
Uluslararası Enerji Ajansı'na göre, 2021'den sonra başlatılan yeni fosil yakıt projeleri, 2050'ye kadar net sıfır emisyona ulaşmakla bağdaşmıyor. Carbon Majors veritabanındaki 169 şirketin çoğu, 2023'te, kayıtlara geçen en sıcak yıl olan 2023'te emisyonlarını artırdı.
Şirketler Hesap Vermeli mi? Yasal Süreçler Başlıyor
BM'nin iklim şefi Christiana Figueres, 2015 Paris anlaşmasının imzalanmasının ardından, "Bu şirketler, üretimi yavaşlatma planları olmadan dünyayı fosil yakıtlara bağımlı tutuyor," diyerek şirketlerin sorumluluğuna dikkat çekmişti.
Carbon Majors raporunu hazırlayan InfluenceMap'ten Emmett Connaire ise, "Küresel iklim taahhütlerine rağmen, dünyanın en büyük fosil yakıt üreticilerinden küçük bir grup üretimi ve emisyonları önemli ölçüde artırıyor.

Araştırma, bu şirketlerin iklim krizi üzerindeki orantısız etkisini vurguluyor ve kurumsal sorumluluğu uygulama çabalarını destekliyor" şeklinde konuşuyor.
Raporda yer alan veriler, ABD'de fosil yakıt şirketlerinden iklim hasarları için tazminat talep eden New York ve Vermont eyaletlerinde çıkarılan yasaları destekleyen kanıt olarak kullanılıyor. Veriler ayrıca hukuk grupları tarafından fosil yakıt yöneticilerine karşı olası cezai suçlamalara destek olarak gösterildi ve ClientEarth'ün BlackRock'a yatırımcıları yanılttığı yönündeki şikayeti gibi düzenleyici eylemlerde referans alındı.
Şirketlerden Savunma: Net Sıfır Hedefi ve Yatırımlar
Raporla ilgili olarak Shell'in bir sözcüsü, "Shell, 2050 yılına kadar net sıfır emisyonlu bir enerji şirketi olmaya kararlıdır. Yeni teknolojilere yaptığımız yatırımlar, Shell ve müşterilerimiz için emisyonları azaltmaya yardımcı oluyor" açıklamasında bulundu.
Ancak, Saudi Aramco, Coal India, ExxonMobil, Chevron, TotalEnergies ve BP gibi diğer büyük şirketler yorum taleplerine yanıt vermedi.
İklim Krizinde Sorumluluk Çağrıları Artıyor
İklim değişikliği, tüm insanlığı tehdit eden küresel bir sorun. Bu sorunun çözümü için hükümetlerin, şirketlerin ve bireylerin birlikte hareket etmesi gerekiyor. Carbon Majors raporu, küresel emisyonların büyük bir kısmından sorumlu olan şirketlerin, iklim krizi karşısındaki sorumluluğunu ve hesap verme zorunluluğunu bir kez daha gözler önüne seriyor. Gelecekte, bu tür raporların sayısının artması ve şirketlerin iklim değişikliğiyle mücadelede daha aktif bir rol oynaması bekleniyor.
Comments